درحالی‌که پرونده جهانی‌شدن ماسوله سال‌هاست در انتظار تکمیل است، سه هیئت باستان‌شناسی با استقرار در این شهر تاریخی، فصل تازه‌ای از مطالعات میدانی و مستندسازی را برای تسریع در روند ثبت جهانی آغاز می‌کنند.

به گزارش بوم رنگ نیوز به نقل از خبرگزاری فارس؛ با آغاز فصل بهار و باز شدن مسیرهای ارتفاعات گیلان، فعالیت‌های میدانی باستان‌شناسی در نقاط مختلف استان ازسرگرفته شد. به گفته ولی جهانی، مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گیلان، چهارهیئت باستان‌شناسی به‌زودی کار خود را در گیلان آغاز می‌کنند و سه هیئت از آن‌ها در ماسوله مستقر خواهند شد. تمرکز این گروه‌ها، تکمیل اسناد و مطالعات مربوط به ثبت جهانی شهر تاریخی ماسوله در فهرست میراث جهانی یونسکو است.

ماسوله یکی از منحصربه‌فردترین نمونه‌های معماری سنتی ایران و دارای بافتی پلکانی، فرهنگی زنده و مناظر طبیعی بکر است. این شهر از سال‌ها پیش در فهرست موقت میراث جهانی قرار دارد، اما هنوز موفق به ثبت نهایی نشده است؛ موضوعی که ریشه در چالش‌های متعددی دارد.

بر اساس اعلام کارشناسان، نبود مستندات دقیق باستان‌شناسی، ساخت‌وسازهای غیرمجاز، مداخلات عمرانی در بافت سنتی، فقدان طرح مدیریت یکپارچه، و ضعف در زیرساخت‌های گردشگری پایدار از جمله موانع اصلی در مسیر ثبت جهانی ماسوله بوده‌اند.

به همین دلیل، استقرار سه هیئت تخصصی در این شهر می‌تواند نقشی کلیدی در رفع این موانع ایفا کند. مأموریت این هیئت‌ها شامل لایه‌نگاری، تعیین حریم، مستندسازی معماری تاریخی، و تدوین طرح‌های حفاظتی است. این مطالعات در کنار تهیه نقشه‌های جامع و گزارش‌های علمی، پرونده ماسوله را برای ارائه به کمیته میراث جهانی یونسکو تقویت خواهد کرد.

ولی جهانی با تأکید بر اهمیت این مرحله گفته است که فعالیت این هیئت‌ها، یک گام عملیاتی مهم در مسیر ثبت جهانی ماسوله است. ما در تلاشیم تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن، نواقص پرونده را برطرف کرده و آن را به‌صورت رسمی به یونسکو ارائه دهیم.

ثبت جهانی ماسوله می‌تواند پیامدهای مثبت گسترده‌ای برای این شهر داشته باشد؛ از افزایش اعتبار و جذب گردشگر فرهنگی گرفته تا دسترسی به منابع حمایتی و تخصصی بین‌المللی برای حفاظت از میراث. همچنین این ثبت، الگوی مناسبی برای سایر شهرهای تاریخی کشور در مسیر توسعه پایدار و مشارکت مردمی فراهم می‌آورد.

به باور کارشناسان، جهانی‌شدن ماسوله نه‌تنها به حفاظت از این اثر ارزشمند کمک می‌کند، بلکه جایگاه گیلان را در نقشه گردشگری فرهنگی جهان ارتقا خواهد داد.

جهانی مطرح کرده که برای تحقق این هدف، همراهی مردم، دستگاه‌های اجرایی، شورا و شهرداری ماسوله، و نهادهای حفاظتی امری حیاتی است. میراث‌فرهنگی سرمایه‌ای ملی است و ثبت جهانی، فرصتی است که باید با وحدت و مدیریت علمی محقق شود.